İtaliya və Azərbaycan arasında münasibətlər son illərdə böyük sürətlə inkişaf edərək strateji tərəfdaşlıq səviyyəsinə yüksəlib. Bu münasibətlərin əsasında qarşılıqlı etimad, qarşılıqlı maraqlar, enerji təhlükəsizliyi, iqtisadi əməkdaşlıq və mədəni əlaqələrin genişləndirilməsi dayanır. Tərəflər arasında əməkdaşlıq təkcə enerji sahəsində deyil, eyni zamanda nəqliyyat, ticarət, mədəniyyət, təhsil və təhlükəsizlik sahələrini də əhatə edir.
Bu baxımdan, Azərbaycan və İtaliya arasında münasibətlərin “çox uğurla inkişaf etməsi” ifadəsi tam həqiqəti əks etdirir.İtaliya Azərbaycanın ən böyük ticarət tərəfdaşlarından biri olmaqla yanaşı, enerji sahəsində də vacib müttəfiqidir. Xüsusilə Cənub Qaz Dəhlizi layihəsi çərçivəsində TAP (Trans Adriatik Boru Kəməri) vasitəsilə Azərbaycan qazının Avropaya, o cümlədən İtaliyaya çatdırılması strateji əhəmiyyət kəsb edir. Bu layihə təkcə iqtisadi maraqları deyil, həm də Avropanın enerji təhlükəsizliyini təmin edən geosiyasi bir təşəbbüsdür. Azərbaycan bu layihə ilə Avropanın etibarlı enerji tərəfdaşı kimi özünü sübut edib.İtaliya Azərbaycanda ən böyük investisiya qoyan Avropa ölkələrindən biridir. Azərbaycan isə İtaliyanın Cənubi Qafqazda əsas ticarət tərəfdaşıdır. İki ölkə arasında mal dövriyyəsi ilbəil artır. İtaliya Azərbaycanın xam neftinin əsas alıcısı olmaqla yanaşı, qeyri-neft sektoru üzrə də əməkdaşlıq imkanlarını genişləndirir. Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin və İtaliya rəhbərliyinin qarşılıqlı səfərləri nəticəsində bir çox sahələr üzrə sənədlər imzalanmış, yeni layihələrə start verilmişdir.
Azərbaycan və İtaliya arasında siyasi dialoq yüksək səviyyədədir. 2020-ci ildə Azərbaycan və İtaliya arasında Strateji Tərəfdaşlıq haqqında Birgə Bəyannamə imzalanıb. Bu sənəd münasibətlərin strateji xarakter daşıdığını rəsmi şəkildə təsdiq edir. İtaliya, eyni zamanda, Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü dəstəkləyən ölkələrdən biridir. 2020-ci il Vətən Müharibəsindən sonra İtaliya rəsmiləri Azərbaycanın işğaldan azad edilmiş ərazilərinə səfərlər etmiş və bərpa prosesində əməkdaşlıq imkanlarını müzakirə etmişlər.İki ölkə arasında mədəni əlaqələr də yüksək səviyyədədir. Bakıda fəaliyyət göstərən İtaliya-Azərbaycan Universiteti bu sahədə tərəfdaşlığın bariz nümunəsidir.
Həmçinin Azərbaycan musiqisi və mədəniyyəti İtaliyada müxtəlif tədbirlərdə təbliğ olunur. İtalyan incəsənəti və memarlığı isə Azərbaycan ictimaiyyəti tərəfindən böyük maraqla qarşılanır. Tələbə mübadilələri, konsertlər, sərgilər və digər mədəni layihələr bu əlaqələri daha da gücləndirir.Azərbaycan və İtaliya arasında münasibətlərin gələcəyi daha da ümidvericidir. İqlim dəyişikliyi ilə mübarizə, yaşıl enerji, rəqəmsallaşma və logistika kimi yeni sahələrdə əməkdaşlıq imkanları genişlənməkdədir.
Qarşılıqlı hörmətə və maraqlara əsaslanan bu tərəfdaşlıq regionda sülh və sabitliyin qorunmasına da töhfə verir.İtaliya və Azərbaycan arasındakı əlaqələr yalnız iqtisadi və siyasi müstəvilərlə məhdudlaşmır, eyni zamanda xalqlar arasında dostluğa, mədəni anlaşmaya və strateji əməkdaşlığa əsaslanır. Bu münasibətlərin inkişafı hər iki ölkə üçün faydalı olmaqla yanaşı, region və Avropa üçün də mühüm əhəmiyyət daşıyır. Bu baxımdan demək olar ki, İtaliya və Azərbaycan əsl strateji tərəfdaşlardır və bu əlaqələr uğurla inkişaf edir.
Günel Nəsibova
Yeni Azərbaycan Partiyası,məsləhətçi
