2025-ci ilin mayında Vyetnam Sosialist Respublikasının Prezidenti cənab To Lamın Azərbaycan Respublikasına rəsmi səfəri iki ölkə arasında mövcud dostluq münasibətlərinin yeni mərhələyə keçidinin siyasi simvoluna çevrildi. Müasir qlobal düzəndə geosiyasi və iqtisadi təlatümlərin artdığı bir dövrdə bu səfər, Azərbaycanın Asiya–Sakit okean regionunda, Vyetnamın isə Cənubi Qafqazda etibarlı tərəfdaş tapmaq yolunda atdığı qarşılıqlı addım kimi dəyərləndirilir.
Azərbaycan və Vyetnam son illərdə ikitərəfli münasibətləri çoxtərəfli əməkdaşlıq müstəvisinə daşımaq yolunda strateji addımlar atmışdır. Prezident To Lamın səfəri bu baxımdan mühüm diplomatik hadisə olmaqla yanaşı, həm də regionlararası inteqrasiya cəhdlərinin təzahürü kimi qiymətləndirilə bilər.
Görüşlər zamanı tərəflər beynəlxalq gündəlikdə olan əsas məsələlərə – qlobal enerji təhlükəsizliyi, ərzaq təminatı, nəqliyyat-kommunikasiya xəritələrinin şaxələndirilməsi və iqlim dəyişikliyinə qarşı birgə səylər kimi mövzulara dair ortaq yanaşmalar ifadə etmişlər.
Səfər çərçivəsində imzalanmış sənədlər təkcə mövcud sahələri əhatə etməklə kifayətlənməmiş, həm də əməkdaşlıq üçün yeni prioritet istiqamətləri müəyyənləşdirmişdir:
Yaşıl enerji və dayanıqlı inkişaf – Azərbaycan və Vyetnam bərpa olunan enerji sahəsində birgə tədqiqat və texnologiya transferini təşviq etməyə qərar vermişdir. Bu, xüsusilə COP29-a ev sahibliyi edəcək Azərbaycan üçün əhəmiyyətli əməkdaşlıq xətti kimi görünür.
Rəqəmsal transformasiya və innovasiya – İT sektoru üzrə təcrübə mübadiləsi, rəqəmsal hökumət quruculuğu sahəsində əməkdaşlıq və startapların təşviqi tərəflərin maraq dairəsində yer alır.
Təhlükəsizlik və informasiya mübadiləsi – Kiber təhlükəsizlik, transmilli cinayətkarlıq və qeyri-qanuni ticarətə qarşı mübarizə sahələrində qarşılıqlı dəstək və məlumat mübadiləsi yeni müzakirə mövzusu kimi gündəmə gəlmişdir.
Vyetnam, ASEAN daxilində iqtisadi və diplomatik çəkisi olan dövlətlərdən biridir. Azərbaycan üçün bu ölkə Asiya–Sakit okean regionuna açılan strateji diplomatik qapı rolunu oynaya bilər. Prezident To Lamın səfəri zamanı bu mövzu xüsusi vurğulanmış, Azərbaycanın ASEAN ilə dialoqunun fəallaşdırılması məqsədilə Vyetnamın vasitəçilik roluna önəm verilmişdir.
Eyni zamanda, Vyetnam üçün də Azərbaycan, Mərkəzi Asiya və Avropaya çıxış baxımından enerji və nəqliyyat platforması kimi mühüm əhəmiyyət daşıyır. Bu kontekstdə Transxəzər Orta Dəhliz layihəsi və Azərbaycanın beynəlxalq nəqliyyat logistika imkanları müzakirə mövzularından biri olmuşdur.
Səfər çərçivəsində tərəflər beynəlxalq hüquq, BMT-nin prinsipləri, dövlətlərin ərazi bütövlüyü və suverenliyi məsələlərində ortaq mövqelərini bir daha təsdiq etmişdir. Azərbaycan və Vyetnamın Qoşulmama Hərəkatı çərçivəsində qarşılıqlı dəstəyi də qeyd edilmiş, bu platformanın daha fəal istifadəsi qərara alınmışdır.
Prezident To Lamın Azərbaycana rəsmi səfəri, iki ölkə arasında strateji vizyonun ortaq hədəflər üzərində qurulduğunu nümayiş etdirmişdir. Bu səfər çərçivəsində imzalanmış sənədlər yalnız bugünkü əməkdaşlığın deyil, həm də gələcək onilliklərdə formalaşacaq Azərbaycan–Vyetnam tərəfdaşlığının hüquqi və siyasi bazasını təmin
edir. Qlobal sabitlik, dayanıqlı inkişaf və qarşılıqlı hörmətə əsaslanan bu münasibətlər, iki dövlətin dünya miqyasında artan roluna uyğun strateji yönə sahibdir.
Sevinc Qəhrəmanova,
Yeni Azərbaycan Partiyasının məsləhətçisi
