2020-ci ilin 4 oktyabr tarixində Cəbrayıl şəhərinin işğaldan azad edilməsi Azərbaycan və Ermənistan arasında Dağlıq Qarabağ münaqişəsi kontekstində olduqca əlamətdar hadisədir. Cəbrayıl şəhəri 1990-cı illərin əvvəllərində Birinci Dağlıq Qarabağ müharibəsi zamanı Ermənistan silahlı qüvvələri tərəfindən işğal edilib və 2020-ci ildə İkinci Dağlıq Qarabağ müharibəsi zamanı Azərbaycan ordusu tərəfindən azad edilib. Belə ki, 2020-ci ildə Azərbaycan və Ermənistan arasında Dağlıq Qarabağ regionu ilə bağlı münaqişə yenidən alovlanmış və 44 günlük müharibəyə səbəb olmuşdur.
Azərbaycan itirdiyi əraziləri geri qaytarmaq üçün hərbi hücuma keçdi və şücaətli ordumuz tərəfindən 2020-ci il oktyabrın 4-də Cəbrayıl şəhəri işğaldan azad edildi. Bu hadisə Azərbaycanın əhəmiyyətli əraziləri geri aldığını göstərən daha geniş hərbi irəliləyişlərin bir hissəsi idi. Şəhərin azad edilməsi öz yurdundan yuvasından didərgin düşmüş azərbaycanlılara öz evlərinə qayıtmaq imkanı verdi. Cəbrayıl şəhərinin işğaldan azad edilməsi həm strateji, həm də simvolik baxımdan mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Çünki Cəbrayıl strateji baxımdan həm Ermənistanın, həm də mübahisəli Dağlıq Qarabağ bölgəsinin sərhədlərinə yaxın yerləşdiyindən, marşrutlara nəzarət və hərbi əməliyyatlar üçün olduqca əhəmiyyət kəsb edirdi. Cəbrayıl şəhəri zəngin tarixi və mədəniyyəti ilə tanınır. Şəhər müxtəlif dövrlərdə bir çox sivilizasiyaların mərkəzi olmuşdur. İslam memarlığının izləri, tarixi abidələr və etnoqrafik irs bu bölgənin cəlbedici tərəflərindəndir. İşğal dövründə, şəhərin mədəni irsi ciddi zərər görmüş, bir çox abidələr dağıdılmışdır. Cəbrayıl şəhəri tarixi yerlərin və mədəni irsin vətənidir və onun azad edilməsi Azərbaycan tarixini və kimliyini geri qaytarmaq və qorumaq istəyini əks etdirir. Hər il 4 oktyabr tarixində Cəbrayıl şəhəri günü qeyd olunur.
Bu gün, yalnız şəhərin azadlığına həsr olunmur, həm də bütün Azərbaycan xalqının birlik və bərabərlik simvoludur. Xalqımız bu günü sevgi və qürur hissi ilə keçirir, şəhidlərin xatirəsini anır. Cəbrayılın işğaldan azad edilməsi, Azərbaycanın suverenliyi və ərazi bütövlüyü baxımından mühüm bir hadisədir. Cəbrayıl şəhəri günü xalqımızın mübarizəsinin və fədakarlığının bir simvolu olaraq, gələcək nəsillərə vətənə sevgi, birlik və azadlıq dəyərlərini aşılamağa xidmət edir. Azərbaycanın hər bir küncündə, bu tarixi hadisəni yad edərək, Cəbrayılın ruhunu yaşatmaq və mədəni irsini bərpa etmək məqsədilə işlər görülür.
Məmmədova Nərmin,
YAP-ın gənc fəalı
