Azərbaycanda qeyri-neft sektorunun inkişafı son illərdə ölkənin iqtisadi strategiyasında prioritetlərdən biri olaraq diqqət mərkəzindədir. Bu sektorun inkişafı, ölkənin iqtisadiyyatını diversifikasiya etmək, neftdən asılılığı azaltmaq və davamlı iqtisadi artımı təmin etmək məqsədi daşıyır. Müsbət tendensiyalar bir neçə əsas istiqamətdə müşahidə edilir. Kənd təsərrüfatı Azərbaycanda qeyri-neft sektorunun əsas seqmentlərindən biri kimi tanınır. Dövlətin bu sahəyə dəstəyi, fermerlərə subsidiyaların verilməsi və infrastrukturun təkmilləşdirilməsi kənd təsərrüfatı məhsullarının istehsalını artırmağa imkan yaradıb. Xüsusilə, pambıqçılıq, meyvə-tərəvəz istehsalı və heyvandarlıq kimi sahələrdə əhəmiyyətli irəliləyişlər var.
Azərbaycan, öz coğrafi mövqeyi, tarixi və mədəni irsi ilə turizm üçün cəlbedici ölkələrdən biridir. Xüsusən, son illərdə turizm sektoru sürətli inkişaf mərhələsinə keçib. Beynəlxalq hava limanlarının genişləndirilməsi, otellərin tikintisi və viza prosedurlarının sadələşdirilməsi turist axınının artmasına səbəb olub. Bunun nəticəsində turizm Azərbaycanın iqtisadiyyatında mühüm yer tutmağa başlayıb.
İnformasiya və kommunikasiya texnologiyaları (İKT) sektorunda da əhəmiyyətli inkişaf var. Azərbaycanda texnoparkların və startap ekosistemlərinin yaranması, həmçinin genişzolaqlı internet şəbəkəsinin inkişafı bu sahənin inkişafına təkan verir. Rəqəmsal iqtisadiyyatın genişlənməsi ölkədə yeni iş yerlərinin açılmasına və gənc kadrların innovativ sahələrə cəlb olunmasına şərait yaradır. Neft sektorundan əldə olunan gəlirlərin qeyri-neft sektoruna yönləndirilməsi sənaye sahəsinin inkişafına şərait yaradıb. Azərbaycanın müxtəlif regionlarında sənaye parklarının qurulması, istehsal sahələrinin genişləndirilməsi, yerli məhsulların beynəlxalq bazara çıxarılması bu sahədə müsbət dinamikanı artırır. Bununla yanaşı, nəqliyyat və logistika sahələrində böyük infrastruktur layihələri, xüsusən də Bakı-Tbilisi-Qars dəmiryolu xətti və Bakı Beynəlxalq Dəniz Ticarət Limanı kimi layihələr Azərbaycanın ticarət və tranzit mərkəzi kimi mövqeyini gücləndirir.
Azərbaycan hökuməti qeyri-neft sektorunun inkişafını təşviq etmək məqsədilə azad iqtisadi zonaların yaradılmasını və biznes mühitini yaxşılaşdırmağı hədəfləyir. İqtisadi zonalarda fəaliyyət göstərən şirkətlərə vergi güzəştləri və əlverişli şəraitlər təqdim olunur ki, bu da xarici investorları cəlb etməyə kömək edir.
Azərbaycan qeyri-neft məhsullarının ixracını genişləndirmək üçün yeni bazarlar axtarır. Əsasən kənd təsərrüfatı, emal və yüngül sənaye məhsulları xarici bazarlara çıxarılır. Ölkənin kənd təsərrüfatı məhsulları Rusiya, Türkiyə və Avropa bazarlarına ixrac edilir ki, bu da ölkənin ticarət balansını yaxşılaşdırmağa kömək edir.
Qeyri-neft sektorunun inkişafında müşahidə olunan bu müsbət tendensiyalar, Azərbaycanın iqtisadiyyatını dayanıqlı etmək üçün əhəmiyyətli addımların atıldığını göstərir. Bu sektorun inkişafı yalnız iqtisadi artımı təmin etməklə qalmır, həm də sosial rifahı artırır və ölkənin beynəlxalq rəqabət qabiliyyətini yüksəldir. Dövlətin strateji planlarının və təşəbbüslərinin davam etdirilməsi nəticəsində Azərbaycanın qeyri-neft sektoru daha da güclənəcək və iqtisadiyyatın sabitliyinə töhfə verəcək.
İslam Bafadarov,
YAP-ın gənc fəalı