Qubadlı rayonu Azərbaycan Respublikasının cənub-qərbində, Qarabağ yaylasının cənub-şərqində yerləşən, tarixi və strateji əhəmiyyət daşıyan bölgələrdən biridir. Bu ərazi qədimdən bəri azərbaycanlıların yaşadığı, onların zəngin tarixi və mədəni irsini yaşatdığı bir torpaqdır. 79812 hektarlıq geniş torpaq fondu ilə seçilən Qubadlı əkinçilik, heyvandarlıq və digər sahələrdə əhalinin həyatını təmin edən bir məkan idi. Rayonda işğala qədər taxıl, üzüm, tütün və bostan məhsulları becərilirdi. Bu məhsullar həm daxili bazarın təmin olunmasında, həm də ölkənin iqtisadiyyatına töhfə verməkdə mühüm rol oynayırdı. Eyni zamanda, Qubadlı rayonu milli və dini-tarixi abidələri ilə zəngin idi. Bu torpaqlarda qədim məscidlər, ziyarətgahlar, qala və məbədlər vardı ki, onlar xalqımızın dini və mədəni irsini qoruyurdu. Lakin təəssüf ki, 1993-cü ildə Ermənistan silahlı qüvvələrinin işğalı ilə bu mədəniyyət nümunələri dağıdıldı, məscidlər, tarixi abidələr təhqir edilərək, əhalinin mənəvi irsinə dərin yara vuruldu. Rayonun işğal illərindəki vəziyyəti, Rəsmi İrəvanın qanunsuz məskunlaşma siyasəti ilə daha da ağırlaşdı. Xaricdən gətirilən ermənilər Qubadlıda qanunsuz olaraq yerləşdirilərək, bu ərazilərdə qeyri-qanuni məskunlaşdırma həyata keçirildi. Bu proses isə Azərbaycanın ərazi bütövlüyünə açıq hörmətsizlik olmaqla yanaşı, bölgədəki milli və dini abidələrin, habelə təbiətin məhv edilməsinə səbəb oldu. Rayonun infrastrukturu ciddi şəkildə dağıdıldı, tarixi yerlər talan edildi, nəticədə Qubadlının iqtisadi və mədəni həyatı tamamilə dayandı. 2020-ci ildə başlayan Vətən müharibəsi isə Azərbaycanın ədaləti bərpa etməsi üçün tarixi bir dönüş nöqtəsi oldu. Qəhrəman Azərbaycan Ordusunun igidliyi nəticəsində, 2020-ci ilin oktyabrında Qubadlı işğaldan azad edildi. Qubadlının azad edilməsi ilə birlikdə bu torpaqlara yenidən həyat və ümid qayıtdı. Bu qələbə münasibətilə təsis edilən “Qubadlı” medalı, Azərbaycanın bu torpaqları geri qaytarmaq uğrunda verdiyi şəhidlərin və qazilərin rəşadətini əbədiləşdirərək, tarixin yaddaşına həkk etdi.İşğaldan azad edilmiş Qubadlı rayonu “Böyük Qayıdış” planı çərçivəsində yenidənqurma və bərpa işləri ilə yenidən canlandırılır. Dövlətimizin həyata keçirdiyi genişmiqyaslı infrastruktur layihələri nəticəsində Qubadlıda yeni yollar salınır, elektrik və su təchizatı sistemləri bərpa edilir. Bu layihələr regionda əhalinin həyat şəraitini yaxşılaşdırmağa, eyni zamanda turizm və kənd təsərrüfatının inkişafı üçün zəmin yaratmağa yönəlib. Prezident İlham Əliyevin dəfələrlə Qubadlıya səfərləri bu ərazilərin yeni inkişaf yoluna qədəm qoymasının əyani sübutudur. Onun hər səfərində bərpa işləri, yenidənqurma layihələrinin gedişatı yoxlanılır və yeni inkişaf mərhələlərinə başlanılır. Rayonda yolların yenidən qurulması ilə yanaşı, yaşayış məntəqələrinin bərpası da həyata keçirilir.
Qubadlının qədim simasını qorumaqla yanaşı, modern infrastrukturun yaradılması, sakinlərin öz doğma yurdlarına qayıtmasına şərait yaradır. Qubadlının azad edilməsi, Azərbaycanın Qarabağda ərazi bütövlüyünü təmin etməklə yanaşı, gələcək nəsillərə dərin bir irs mirası buraxır. Bu irs, həm ölkənin tarixini qoruyur, həm də bölgənin davamlı inkişafına zəmin yaradır. Azərbaycanın ərazi bütövlüyü uğrunda mübarizəsi Qubadlı ilə tamamlanmır; bu, yeni bir mərhələni, Vətən torpaqlarında parlaq bir gələcəyi açır.
Sahil Əliyev,
YAP-ın gənc fəalı
