23 avqust 2024-cü il tarixində Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev Özbəkistan Respublikasına rəsmi səfər edib. Bu səfər iki ölkə arasındakı əlaqələrin daha da möhkəmlənməsi, strateji əməkdaşlığın inkişafı və regional siyasətdə yeni perspektivlərin açılması baxımından əhəmiyyətli bir mərhələni ifadə edir.
Son iki ildə Prezident İlham Əliyevin Özbəkistana beşinci dəfə səfəri iki ölkə arasındakı etibarlı münasibətlərin göstəricisidir. Bu səfərin əsas məqsədi ikitərəfli əlaqələrin daha da inkişaf etdirilməsi və strateji tərəfdaşlığın gücləndirilməsi olub. Prezident Əliyevin Özbəkistanla müttəfiqlik münasibətləri haqqında müqavilə imzalaması bu münasibətlərin ən yüksək beynəlxalq səviyyəyə qaldırıldığını göstərir. Müqavilə iki müstəqil və güclü dövlətin rəsmi müttəfiq olaraq bir-birinə olan bağlılığını təsdiqləyir. Bu regional və beynəlxalq müstəvidə əhəmiyyətli bir addımdır.
Bu gün Mərkəzi Asiya, Cənubi Qafqaz və Xəzər bölgələri, vahid bir geosiyasi məkan halına gəlir. Prezident Əliyev bu regionlarda müsbət inkişaf proseslərinin Özbəkistan ilə Azərbaycan arasındakı əməkdaşlıqdan asılı olduğunu vurğuladı. Özbəkistan və Azərbaycan arasındakı strateji əməkdaşlıq bu regionların geosiyasi mənzərəsini formalaşdırmağa və regional təhlükəsizliyi gücləndirməyə kömək edəcək. Bu əməkdaşlıq həmçinin regionda iqtisadi inkişafı və sabitliyi təşviq edəcək.
Prezident İlham Əliyev Özbəkistanın Azərbaycanın işğal olunmuş ərazilərinin azad olunması və bərpası zamanı göstərdiyi qardaş dəstəyini yüksək qiymətləndirdi. Özbəkistanın ilk dəfə olaraq Prezidentin təşəbbüsü ilə Azərbaycan ərazilərinin bərpasına kömək etməsi, iki ölkə arasındakı dostluğun və əməkdaşlığın simvolu olaraq qiymətləndirilir. Xüsusilə, Füzulidə fəaliyyətə başlayan Mirzə Uluqbəy adına məktəbin açılışı iki xalq arasındakı qardaşlıq əlaqələrinin rəmzi oldu. Bu məktəb Özbəkistanın Azərbaycanın bərpa və inkişaf layihələrindəki rolunu nümayiş etdirir və iki ölkə arasındakı münasibətlərin daha da güclənməsinə xidmət edir.
Daşkənddə keçirilən biznes-forum iki ölkə arasında iqtisadi əlaqələrin genişləndirilməsi və yeni investisiya imkanlarının müzakirə edilməsi baxımından mühüm platforma oldu. Forumda təqdim olunan yeni təşəbbüslər və layihələr iki ölkənin biznes strukturlarının əməkdaşlığını daha da zənginləşdirəcək. Prezident Əliyev mövcud siyasi konyunkturanın iş adamlarını birgə investisiya qoymağa təşviq etdiyini qeyd etdi. Özbəkistan və Azərbaycan arasındakı ən yaxşı siyasi konyunktura iş adamları üçün yeni imkanlar açır və bu, iki ölkənin iqtisadi inkişafına müsbət təsir göstərəcək.
Özbəkistan və Azərbaycan arasında həyata keçirilən investisiya proqramları, sənaye, kənd təsərrüfatı, turizm və mehmanxana biznesi sahələrini əhatə edir. Bu sahələrdəki inkişaf iki ölkə arasındakı iqtisadi əlaqələrin daha da dərinləşməsinə və müasir biznes mühitinin formalaşmasına xidmət edir.
Prezident İlham Əliyevin Özbəkistana səfəri zamanı imzalanmış sənədlər və razılaşmalar, iki ölkə arasındakı əməkdaşlığın müxtəlif sahələrdə genişləndirilməsinə yönəlib. İmzalanan sənədlər aşağıdakıları əhatə edir:
1)Müttəfiqlik Münasibətləri haqqında Müqavilə: İki ölkə arasında rəsmi müttəfiqlik əlaqələrinin yaradılması, regional və beynəlxalq müstəvidə əməkdaşlığın genişləndirilməsi baxımından əhəmiyyətlidir.
2) Turizm və Mədəniyyət Sənədləri: Turizm sahəsində fəaliyyət planı, mədəni-humanitar əməkdaşlıq üzrə yol xəritəsi və məktəbəqədər və ümumi təhsil sahəsində əməkdaşlıq haqqında protokollar, iki ölkənin mədəni və turizm əlaqələrinin inkişafına xidmət edir.
3) Ticarət və İnvestisiya Əməkdaşlığı: Ticarət-iqtisadi və investisiya əməkdaşlığının genişləndirilməsi üzrə praktiki fəaliyyət planları, iki ölkə arasındakı iqtisadi əlaqələrin daha da möhkəmlənməsinə kömək edəcək.
4) Əməkdaşlıq Sazişləri: Həmçinin, müxtəlif dövlət qurumları arasında əməkdaşlıq proqramları və sazişlər, iki ölkənin hüquqi, sosial və iqtisadi sahələrdə əməkdaşlığını dərinləşdirəcək.
Bu rəsmi səfər Azərbaycan və Özbəkistan arasında strateji tərəfdaşlığın yeni bir mərhələyə qədəm qoyduğunu, iki ölkə arasında iqtisadi, siyasi və mədəni sahələrdə daha yaxın əməkdaşlığın mümkün olduğunu göstərir. İki ölkə arasındakı bu mühüm sənədlər və razılaşmalar regional və beynəlxalq müstəvidə daha güclü bir əlaqənin təməlini qoyur. Prezident İlham Əliyevin Özbəkistana səfəri, həmçinin, iki ölkənin gələcəkdəki əməkdaşlığının perspektivlərini genişləndirir və regional sabitliklə bağlı yeni imkanlar yaradır.
Əli Hüseynov,
Yeni Azərbaycan Partiyasının fəalı