2025-ci il dekabrın 8-də Prezident İlham Əliyevin Slovakiyaya rəsmi səfəri iki ölkə münasibətlərində yeni mərhələnin başlanğıcı kimi dəyərləndirildi. Bratislavada keçirilən rəsmi qarşılanma mərasimindən sonra Azərbaycan və Slovakiya prezidentləri təkbətək və geniş tərkibdə danışıqlar apardılar. Bu görüşlər, həm siyasi, həm iqtisadi, həm də regional əməkdaşlığın genişləndirilməsi baxımından böyük əhəmiyyət daşıyırdı. Səfərin kulminasiya anı isə dövlət başçılarının birgə mətbuata bəyanatları oldu. İlham Əliyevin çıxışı həm tərəflərin strateji baxışını, həm də iki ölkə arasında əməkdaşlıq perspektivlərinin miqyasını ortaya qoydu. Prezident İlham Əliyev bəyanatında ilk olaraq Slovakiya ilə Azərbaycan arasında münasibətləri “dostluq və strateji tərəfdaşlıq” çərçivəsində qiymətləndirdi.
O, 2024-cü ildə imzalanmış Strateji Tərəfdaşlıq Bəyannaməsinin iki ölkə əlaqələrini ən yüksək diplomatik səviyyəyə yüksəltdiyini bildirib. Azərbaycan prezidentinin sözlərinə görə, həmin bəyannamədən sonra əməkdaşlıq təkcə siyasi münasibətlərlə məhdudlaşmır, artıq enerji, nəqliyyat, logistika, sənaye, texnologiya və müdafiə sənayesi kimi sahələrdə konkret layihələr və planlar formalaşmağa başlayıb. Bu, iki ölkənin münasibətlərini gələcək onilliklər üçün müəyyən edən əsas çərçivə kimi qiymətləndirilir. Enerji əməkdaşlığı mətbuat konfransının əsas mövzularından biri oldu. İlham Əliyev vurğuladı ki, Azərbaycan etibarlı enerji təchizatçısı kimi Avropanın enerji təhlükəsizliyində mühüm rol oynayır və Slovakiya bu təhlükəsizlik zəncirinin mühüm hissəsinə çevrilə bilər.
Onun sözlərinə görə, artıq ötən il ilk dəfə Azərbaycan qazının Slovakiyaya çatdırılması bu sahədə real addım idi və yaxın illərdə yeni qaz yataqlarının istifadəyə verilməsi ilə tədarük həcmi daha da artacaq. Bununla yanaşı, Azərbaycan bərpaolunan enerji sahəsində də öz imkanlarını genişləndirir və gələcəkdə bu sahədə də əməkdaşlıq üçün geniş platforma mövcuddur. Prezident nəqliyyat və tranzit sahəsindəki imkanlara da xüsusi diqqət ayırdı. O bildirdi ki, Azərbaycan Şərqlə Qərbi birləşdirən əsas nəqliyyat qovşağı kimi Orta Dəhlizin inkişafına böyük töhfə verir. Bu marşrut Orta Asiya ölkələrini Avropa ilə bağlayır və Slovakiya kimi Mərkəzi Avropa dövlətləri bu prosesdə strateji tərəfdaş rolunu oynaya bilər. Tranzit marşrutlarının genişləndirilməsi, logistika imkanlarının artırılması və yük daşımalarının optimallaşdırılması həm iqtisadi səmərəlilik, həm də coğrafi üstünlüklərin effektiv istifadəsi baxımından mühüm hesab olunur.
Prezident Əliyevin toxunduğu mühüm mövzulardan biri də texnologiya və sənaye layihələri oldu. Azərbaycanın enerji və iqlim üstünlükləri data mərkəzlərinin yaradılması üçün əlverişli şərait yaradır və Slovakiya şirkətlərinin bu sahəyə marağı danışıqlar zamanı müzakirə edildi. Texnologiya sahəsində əməkdaşlıq həm rəqəmsal infrastrukturun inkişafı, həm də innovativ sənaye layihələrinin formalaşdırılması baxımından perspektivlidir. Bununla yanaşı, müdafiə sənayesi sahəsində əməkdaşlıq da gündəmdədir və bu əməkdaşlıq hərbi yönümlü məqsədlərdən çox, müasir texnologiyaların birgə istehsalı və sənaye potensialının birləşdirilməsi istiqamətini əhatə edir. Səfərin humanitar və simvolik tərəfləri də diqqətdən kənarda qalmadı.
Prezidentlər Bratislavanın tarixi məkanlarını, o cümlədən Azadlıq Qapısı memorialını ziyarət etdilər. Bu, iki ölkə arasında təkcə siyasi və iqtisadi deyil, həm də mədəni dialoqun möhkəmləndirilməsinə xidmət edən əlamətdar addım kimi qiymətləndirilir. Mətbuata bəyanatların sonunda İlham Əliyev Slovakiya Prezidentini Azərbaycana rəsmi səfərə dəvət etdi. Bu dəvət hər iki ölkənin siyasi iradəsinin, gələcək əməkdaşlığa bağlılığının və münasibətlərin daha da inkişaf etdirilməsinə hazır olduqlarının göstəricisi idi.
Səfər həm Avropa İttifaqı ilə əlaqələrin genişləndirilməsi baxımından, həm də Azərbaycanın Avrasiyada enerji və tranzit mərkəzi kimi rolunun gücləndirilməsi nöqteyi-nəzərindən xüsusi əhəmiyyət daşıyır. Beləliklə, 8 dekabr 2025-ci il səfəri təkcə sıradan diplomatik hadisə deyil, Azərbaycan–Slovakiya münasibətlərini keyfiyyətcə yeni mərhələyə keçirən tarixi hadisə kimi yadda qaldı. Bu səfərin nəticələri gələcək illərdə enerji, nəqliyyat, texnologiya və sənaye sahələrində real layihələrlə özünü göstərəcək və iki ölkə arasında strateji tərəfdaşlığın möhkəmlənməsinə mühüm töhfə verəcək.
Məmmədova Nərmin,
Yeni Azərbaycan Partiyası, məsləhətçi
